გიორგი ლეონიძე - სამშობლოს, ვუმღერ სამშობლოს

სულ ჩემი გულის მონაწურია,
რაც დაეპწკარა ქაღალდს ლექსები,
ვუმღერ სამშობლოს, კიდევ მწყურია,
და მის სიყვარულს დავემწყემსები.

მშობელ მიწაში მიდგას ფესვები,
როგორც წყალში დგას წნორის ძირები,
სიცოცხლეს ვერსად დავესესხები,
თუ სამშობლოსგან გავიწირები!

მარადი შუქით ბრწყინვალებს იგი,
მისი ნათელი დამთოვებია,
სიცოცხლე - მისი მშვენების იქით -
ერთ ნაბიჯზედაც არ მდომებია!

ტიციან ტაბიძე - მეწყერი მეწყერს

გაელავს, დაჰკრავს მეხი მეხს მწვერვალს,
მთა ტიტველია, არ აქვს საფარი,
თვითონ მეხია და თვითონ ელავს,
როგორც შამილის თეთრი ფაფარი.

ნეტა თუ სადმე ხარ ძე კაცისა,
ამ უკვდავებას ქედს არ უხრიდე.
თუ გაწყდა ძარღვი სიმამაცისა,
მე ცოცხალი ვარ ერთი მჲურიდი.

ვარ დაფრენილი ორბისგან გნოლი
და არ იკარებს გული სალავათს,
ხევსურის ჯაჭვის ნაგლეჯი რგოლი -
ერთი ვაცხადებ მარტო ჰაზავატს.

ტიციან ტაბიძე - ანანურთან

შენ აქ რა გინდა, მაგრამ ყოველთვის
მომაგონდები ამ ანანურთან.
შავი არაგვი თეთრ არაგვს ერთვის,
ჩვენი გათიშვა კი ყველას სურდა.

არც კი გიცნობდი, არც კი მენახე,
ისე გხატავდა თამარს ვრუბელი.
ხარ დანგრეული შენ „მოდი-ნახე“,
ფეხ-მოტეხილი შენ ხარ ღრუბელი.

ისე ნაზია ეს მოგონება,
როგორც დემონის ფრთების შეხება,
სჯობს გაიხარონ სხვა გოგოებმა,
მოიბან შენი ირმის ფეხები.

ტიციან ტაბიძე - მაშ გამარჯვება...

თუ ჩემი ძმა ხარ, ერთიც მიმღერე
და დავუჩოქებ მიწას მუხლებით.
- მაშ გამარჯვება, ტკბილო სიცოცხლე,
დავრჩებით ერთად ჩვენ განუყრელი.

ვინ მისცა ფერი მუხრანის ღვინოს,
ვინ მისცა ფერი არაგვის ველებს,
სანამდე უნდა, რომ მზეთ ედინოს
გავარვარებულ ოქროს თაველებს!

სხვა რომ მოკვდება, მისთვის რა არი:
წავა, გაქრება, როგორც სიზმარი,
მე კი რა ვუყო ამ გოლიათ მთებს,
რომ ქონდრის კაცსაც დევად აგანთებს.

ტიციან ტაბიძე - ლექსი მეწყერი

მე არ ვწერ ლექსებს... ლექსი თვითონ მწერს,
ჩემი სიცოცხლე ამ ლექსს თან ახლავს.
ლექსს მე ვუწოდებ მოვარდნილ მეწყერს,
რომ გაგიტანს და ცოცხლად დაგმარხავს.

მე დავიბადე აპრილის თვეში,
ვაშლების გაშლილ ყვავილებიდან,
მაწვიმს სითეთრე და წვიმის თქეში
მოდის ცრემლებად ჩემს თვალებიდან.

აქედან ვიცი, მე რომ მოვკვდები,
ამ ლექსს რომ ვამბობ, ესეც დარჩება,
ერთ პოეტს მაინც გულზე მოხვდება
და ეს ეყოფა გამოსარჩლებად.

ტიციან ტაბიძე - ვალერიან გაფრინდაშვილს

შენი ოცნება მოიხარშა გოიას ქვაბში,
აღარ სცილდები დაბნელებულ ძველ ესკურიალს.
მწარეთ გაწამებს ბალახვანი, როგორც გურიელს,
ღამის მხედარო, ანთებულო ღამეთა წვაში.

შენ შეიყვარე ოფელია, აღარ სცვლი სხვაში.
ვიცი, რომ უფრთხი გაგიჟების სხვა ქარის ტრიალს,
მაგრამ სადავე შენი ლექსის დახრის დარიალს,
ახლოა მოსე, პოეზიის მეწამულ ზღვაში.

დუელში მოკლულ ორეულთა დადევი გორი,
ლოტრეამონის მაინც გებრძვის შენ მალდარორი,
მეც შენთანა ვარ ამ ბრძოლაში, ვინ დამაკავებს?
უკანასკნელი დაისების ცეცხლში ალდები,
მეც თავს დამნათის ჩემ ქალდეას ცეცხლის კალთები,
მაგრამ სახელი პოეტების უფრო გვაბრმავებს.

ტიციან ტაბიძე - ქალდეას ქალაქები

გაფიზის ვარდი მე პრუდონის
ჩავდე ვაზაში.
ბესიკის ბაღში ვრგავ ბოდლერის
ბოროტ ყვავილებს.
და რაც შემხვდება, შემაჩერებს
შორეულ გზაში,
ჩემ ღვრია ლექსში დაისვენებს
და დაიჩრდილებს.

გრძნობის სიჭარბე მომეტებით
გრძნობას ამკრთალებს,
უვნებო ვნებით მინდა ვწვავდე
ვნებიან თვალებს.
და ჩემი ჩანგი სირცხვილიდან
დაიმსხვრეოდა,
თუ გიტარაზე მისი ლექსი
მომესმებოდა.

ვიცი, რომ მოვა საყვარელი
ვისაც მოველი,
ვიცი, რომ მოვა სილამაზე
დაუთოველი.
მეც წავუკითხავ და ვუმღერებ
ჩემ ქალდეაზე,
ჩამავალი მზის გაგვაბრწყინებს.

პაოლო იაშვილი - პირამიდები

იქ, სადაც სდუმან პირამიდები
მზის ქორწილის დროს მე დავწვები მზისფერ სილაზე,
იქ, სადაც სდუმან პირამიდები
შენ მომინდები,
შენი თვალები, შენი მკლავები, შენი სინაზე.
შენ მოგაფრენს ცხენი არაბული,
თვალებ დანაბული,
საყვარელ ხელებს მივეცემი როგორც ნაზ საწოლს
და შენ დამკოცნი ვით დედოფალს, ვით მონას და ცოლს.
ტკბილი იქნება ცხელ სილაზე ჩვენი თამაში
მზიურებს მაშინ
არაფერი მოგვაგონდება...
პირამიდებში ატირდება ლოდინით რაში
ლურჯ სფინქსთან მივა, დიდხანს უცქერს და
დაღონდება.
სილიან ტანით მდინარისკენ გავეშურებით
მწვანე ტალღებში დავამშვიდებთ ჩვენს ვნებას ალურს;
გამოფხიზლდება შენი რაში სფინქსის ყურებით,
დაუწყებს ძებნას უდაბნოში თავის სიყვარულს.

პაოლო იაშვილი – წერილი დედას

მყუდრო სამყოფელი,
ქვიტკირის მაენები
და კატის კნუტები_სიმინდის ყანა!
ჰა! კინტოს პროფილე,
საეჭვო ტარნები,
და დავიკუნტები
ქალაქის ქუჩებში მე_ სალახანა.

ტირილი, ტირილი, ტირილი ბევრი!
მზის განიავება,კალო და კევრი
და სოფლის სიწმინდე, მართალი ბათმანი,
როცა მე ქალაქში მაწუხებს, მახელებს,
ყველა ყელსახვევი, შავი ხელთათმანი.

იქნებ ჩვენ ტფილისი ხვალ ყველამ დავტოვოთ!
მინდა დღეს მივწერო დედას უსათუოდ,
იმღეროს მამასთან ის ნანა ტკბილი,
როცა გაიხარა, რომ მე მეჭრებოდა პირველი კბილი;

ილია ჭავჭავაძე - აჩრდილი

I

აღმობრწყინდა მზე დიდებულადა
და გაანათლა ქვეყანა ბნელი,
კავკასის მთების წვერთა მაღალთა
ზედ გადაჰფინა ოქროს ნათელი.
აღმოჩნდა მთების ზემოთ მყინვარი,
ცისა და ქვეყნის შუა დაკიდულ,
იგივ დიადი, იგივ მძვინვარი,
იგივ დიდებულ და დადუმებულ.
ქვესკნელთ ძალთაგან იგი მთა მედგრად
ცის გასარღვევად აღმოზიდულა,
მაგრამ მის სრბოლა ცაში უეცრად
თითქო განგებით შეყენებულა.
მისი ყინულით ნაკვეთი თავი
მოირთო მზისა ოქროს სხივებით,
ქვეყანას მშიშარს მის ფრთეთა ზვავი
დასცქერის რისხვით და მუქარებით, -
თითქო ელისო გაკითხვის დღესა,
რომ იგრიალოს, წამოიქუხოს,
ხმელეთს დაეცეს, მერმედ ქვესკნელსა,
თვითც დაიღუპოს, ისიც დაღუპოს.

გიორგი ლეონიძე - პატარძეული

პატარძეული... ჩემი სოფელი,
ბავშვობის კერა _ პატარძეული,
ჩემი აკვანი წნორის ტოტისა
იქა ყოფილა გადარწეული.

იქ მზრდიდა ხალხი... იქ მზრდიდა დედა
და ხალხის ფიქრი ათასწლეული...
მახსოვს ეზოში დიდი ფშატის ხე,
სიბერისაგან გადაქცეული...

იმ ხის ფესვებში მელანდებოდა
ხალხის მზის ოქრო და განძეული...
ჩემს მზეს ბორბლები არ დამტვრევია,
ჯერ შუადღე მაქვს არ-დალეული...

გიორგი ლეონიძე - ნინოწმინდის ღამე

ნინოწმინდა... პალატები მეფეთა... 
გალავანში ― ჯამი აქაფებული, 
შენი სახე რისთვის შემომეფეთა, 
ხატი იყავ ― ვეფხვი დაქალებული... 

საზანდარმა ღამე ააცახცახა, 
ავთანდილის მწვადი ცეცხლზე შხიოდა, 
ცა-ატმებით მსხმოიარე, ჩახჩახა, 
და გაზაფხულს რძის სუნი ასდიოდა... 

ნინოწმინდა... ჩვენ როგორც ხაზარები... 
ოჰ, იმ ღამეს როგორ აგვაბრიალა 
საქართველოს ლექსის მეხანძარენი 
ძმობამ, ცრემლმა, სიყვარულის იარამ! 

გიორგი ლეონიძე - მეცამეტე საუკუნე

მოჰქრის ურა ცხენი
მონგოლური დაღით,
ზედ შავი თარაქამა
ვერ უსწორებს აღვირს
და კალია მჭამელი
უკან სვეტად მისდევს
მუზარადის მტვერით
დაბნელებულ მინდვრებს.

ვერ უძლებენ მთები
მულიდების ყივილს,
საყვიორებით ზურნით
დროშების ტყე წივის,
ბრწყინავს თათრის ხმალი,
ბრწყინავს თათრის ჩალმა,
მოდის ჩინგისხანი,
გზა გაცეცხლა ალმა.

ხვალ ნახავთ კალიებს
მინდვრის დალაქებს,
გაშანთულ მიწის ქერქს
დათხრილ ქალაქებს.

გიორგი ლეონიძე - ღამე ივერიისა

ისევ აყვავდა გული ვარდივით
და ისევ მინდა შენზე დავწერო...
დარიალიდან გადავარდნილი
ხაზარეთისკენ მისცურავს წერო.

დახანძრებული წევს ივერია,
მტკვარზე წნორები უკრავენ თარებს,
მეტივეები სადღაც მღერიან,
სოფლის გუბეში გაჩრილა მთვარე...

სთვლემენ ბეღლებში ლურჯი ყანები,
ელვარებს ხვავი, თითქოს ლამპარი.
ჩალაგდნენ ყველა ჩინგისხანები...
სთქვი, მეწისქვილევ, ერთი ზღაპარი.

აკაკი წერეთელი - გამზრდელი

I
მთის მწველვალზე, ცის მახლობლად
მერცხლის ბუდედ რაღაც მოჩანს;
თვალთ ისარი, შენატყორცი,
ვერ არჩევს მის სიგრძეს და განს.

ის ფაცხაა მღვიმის პირად
მიწნული და მიგრეხილი,
დრო და ჟამის შესაფერად -
ზამთარ თბილი, ზაფხულ გრილი.

როდესაც მთა ბარს და ვაკეს
ემუქრება წარღვნა-ღელვას, -
ფაცხაც ღრუბელს გარს იბურავს,
ეკრძალება ჭექა-ელვას.

ვაჟა ფშაველა - სოფლისა წესი ასეა

სოფლისა წესი ასეა:
ჩვენ წავალთ, სხვანი რჩებიან;
მკვდრების მაგივრად მალედვე
მეორეები ჩნდებიან. 
სიცოცხლეს სიცოცხლე უყვარს,
ეს მიტომ დადვა წესადა;
სიკვდილი გაუჩენია
მას თავის გასაკვებადა. 
იმიტომა სძულს უძულური,
ვით ტანსაცმელი ძველია:
რომ უყვარს ნორჩი, ახალი, -
მით დაიმშვენოს წელია. 

ვაჟა ფშაველა - ბახტრიონი

I
დღემ დაიხურა პირბადე,
მთებმა დახუჭეს თვალები.
აღარ შფოთობენ საფლავში
გმირთ ოფლის მღვრელი ძვალები.
ქარი ქვითინებს... ღრუბელთა
ზარი თქვეს შესაზარები.
გული ვერ მოუფხანიათ,
ცრემლი სდით ალაზნიანი;
ჩარეცხეს, ჩაალამაზეს
მთების გულ-მკერდი კლდიანი.
გაცოცხლდა, ცას ემუქრება
ღრმა ღელე, წყარო-ფშიანი.
გადაიკრიფნენ ღრუბელნი,
ქუჩი გასწირეს ცვრიანი.
გაივსო რძითა მთათ ძუძუ,
დაუშრომელად რძიანი.
მოგესალმებით, ქედებო,
მომაქვს სალამი გვიანი,
ჩემსამც სამარეს ამკობენ
თქვენი დეკა და ღვიანი!
თქვენგანა გულობს ეს გული,
შიგ გრძნობა უდუღს ღვთიანი.
თქვენი მიწოვავ მეც ძუძუ,
ღალიან-ბარაქიანი.
ნუმც გაჯავრდება პირიმზე,
ნუმც დამწყევლიან იანი,
რომ იმათ დედის ძუძუთი
მსუქდები ცოდვილიანი.
მეც მიგემებავ იგი რძე,
რითაც თქვენ დაიზარდენით;
თქვენავე გარგებსთ, დობილნო,
თუ უხვად დაიხარჯენით!

გალაკტიონ ტაბიძე - სილაჟვარდე ანუ ვარდი სილაში

დედაო ღვთისავ, მზეო მარიამ!
როგორც ნაწვიმარ სილაში ვარდი.
ჩემი ცხოერების გზა სიზმარია
და შორეული ცის სილაჟვარდე.

შემოიღამებს მთის ნაპრალები,
და თუ როგორმე ისევ გათენდა -
ღამენათევი და ნამთვრალევი,
დაღლილ ქალივით მივალ ხატებთან!

ღამენათევი და ნამთვრალევი
მე მივეყრდნობი სალოცავ კარებს,
შემოიჭრება სიონში სხივი
და თეთრ ოლარებს ააელვარებს.

ლადო ასათიანი - არ ვიცი, ასე რამ შემაყვარა

ყველა ხევსური და ყველა სვანი,
ქართველი ქალი თვალებმაყვალა,
ჩემი თბილისი და ფიროსმანი,
არ ვიცი, ასე რამ შემაყვარა!

მოკვდა თუ არა, ყველამ აცხონა,
ცოცხალი არვინ არ მიიკარა,
მე ფიროსმანის ქუჩაზე ვცხოვრობ
და ყოველ დილით ვხვდები ნიკალას.

ძილგატეხილი და არეული
ჭიქა არაყით გაიხსნის მადას,
მერე შეკრთება, ვით მთვარეული
და ორთაჭალის ლამაზებს ხატავს.

გალაკტიონ ტაბიძე - შერიგება

ტოტებს ქარისას გადაჰყვა მარტი,
თეთრ ტანსაცმელში მე მოვირთვები
და წავალ ქარში, როგორც მოცარტი,
გულში სიმღერის მსუბუქ ზვირთებით.

დღეს ყველგან მზეა. ახლა ამ ბაღებს
და მყინვარს, მაღალ ზრახვათა მეფეს,
მაისი ალით ააზამბახებს,
ვით შეყვარებულს და მეოცნებეს.

ჩვენ გვირგვინები გვაქვს ოდნავ მსგავსი,
ლამაზი შუქთა მარადი ნთებით:
მე - მსუბუქ დაფნის ფოთლებით სავსე,
მყინვარს - უმძიმეს იაგუნდებით.

ბესიკ ხარანაული - სად არიან შვილები

სად არიან შვილები, შვილები სად არიან,
გავალ, გავიხედები, არ არიან, ქარია.
სად არიან შვილები, მე რომ მოგაბარეა,
გავალ, ავეძრახები, არ არიან, ქარია.
საქართველო აქროლდა, ვით ფოთლებში ქარია,
სად არიან შვილები, ქარია, არ არიან.
სად არიან ვეფხვები, ლერწმიანში არიან,
ლერწმიანში ქარია, ვეფხვები არ არიან.
ჩემი მკვდარი კი არა, შენი პატიმარია,
მიველ, ციხე გავტეხე, არ არიან, ქარია,
გოგო, ბიჭი გიყვარდა, თქმა ვერ მოასწარია,
გზაზე გამოეკიდე, არ არიან, ქარია.

ანა კალანდაძე - ლაჰილზე ისევ

ლაჰილზე ისევ დიდებული და
სავსე მთვარეა..
და ყველაფერი ზღაპრულია და
იდუმალია -
ძველი მურყვამი, უშბა, თეთნულდი
და ლამარია...
ლაჰილზე ისევ დიდებული და
სავსე მთვარეა...
ლაშთხვერში კახთა აწვე უენო,
მუნჯი ზარია...
ქარები მისთა ჩუმთა ნაღველთა
განეკრძალვიან..
იმათ გვირგვინებს ძველთა რაინდთა
შუქი ავლია...
ტაძრის კედელზე ბადრი, ამირან,
სეფედავლეა...
ლაღამის შვლისაც აწ სილამაზე
თვალს მიფარვია...
ლაჰილზე, ალბათ, დიდებული და
სავსე მთვარეა,
და ყველაფერი ზღაპრულია და
იდუმალია -
ძველი კოშკები, უშბა, თეთნულდი
და ლამარია...

ნიკოლოზ ბარათაშვილი - რად ჰყვედრი კაცსა

რად ჰყვედრი კაცსა, ბანოვანო, პირუმტკიცობას?
თუ ემდური შენ ტრფიალისა ცვალებადს გრძნობას,
რომ არ გემსჭვალვის საუკუნო ტრფიალებითა?
ჰგავს, არ პასუხსსცემ შენ მას სულით მშვენიერითა.

სილამაზეა ნიჭი მხოლოდ ხორციელების
და, ვით ყვავილი, თავის დროზე მსწრაფლად დაჭკნების,
აგრეთვე გულიც, მხოლოდ მისდა შენამსჭვალები,
ცვალებადია, წარმავალი და უმტკიცები!

მშვენიერება ნათელია, ზეცით მოსული,
რომლით ნათლდება ყოვლი გრძნობა, გული და სული,
და კაცსა შორის, ვით კერძოსა ღვთაებობისა,
რად გრწამს არ იყოს საუკუნო მადლი ტრფობისა?

ნიკოლოზ ბარათაშვილი - არ უკიჟინო სატრფოო

არ უკიჟინო, სატრფოო, შენსა მგოსანსა გულისთქმა:
მოკვდავსა ენას არ ძალუძს უკვდავთა გრძნობათ გამოთქმა!

მინდა მზე ვიყო, რომ სხივნი ჩემთ დღეთა გარსამოვავლო,
საღამოს მისთვის შთავიდე, რომ დილა უფრო ვაცხოვლო.

მინდა რომ ვიყო ვარსკვლავი, განთიადისა მორბედი,
რომ ჩემს აღმოსვლას ელოდნენ ტყეთა ფრინველნი და ვარდი.

ოთარ ჭილაძე – "როდესაც ასე ახლოა გრემი"

როდესაც ასე ახლოა გრემი, 
მეც მინდა ვიყო უფრო მაღალი,
რომ დაინახონ ჩემში ან ჩემით
რაღაც ახალი, სულმთლად ახალი.

და თუმცა გრემი არის ბებერი,
არის დაღლილი და დანგრეული,
მე მაინც მამღვრევს ეს სექტემბერი,
როგორც საყვარელ ქალის სხეული.

მე მაინც კეთილ ფიქრებით მავსებს
სახეგაპობილ კედლის ალმური
და უკვე ვიცი, რად მიყვარს ასე
ვაზიც, ჩუქურთმაც და სალამურიც.

გრიგოლ ორბელიანი - თამარ მეფის სახე ბეთანიის ეკლესიაში

შენს წმინდა სახეს,
შვენებით სავსეს,
სახიერებით განსხივებულსა,
ვუმზერ კრძალვითა,
თაყვანცემითა,
ცრემლ-მორეული გემთხვევი ფერხთა!
მიხარის — გიმზერ,
ვჰსწუხვარ — და გიმზერ,
და ესრეთ მზერა მსურს სიკვდილამდე,
არ გამოვფხიზლდე,
რომ აღარ ვჰგრძნობდე
ჩემი სამშობლოს სულით დაცემას!..

ნიკოლოზ ბარათაშვილი - მერანი

მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი,
უკან მომჩხავის თვალბედითი შავი ყორანი!
გასწი, მერანო, შენს ჭენებას არ აქვს სამძღვარი,
და ნიავს მიეც ფიქრი ჩემი, შავად მღელვარი!

გაკვეთე ქარი, გააპე წყალი, გარდაიარე კლდენი და ღრენი,
გასწი, გაკურცხლე და შემიმოკლე მოუთმენელსა სავალნი დღენი!
ნუ შეეფარვი, ჩემო მფრინავო, ნუცა სიცხესა, ნუცა ავდარსა,
ნუ შემიბრალებ დაქანცულობით თავგანწირულსა შენსა მხედარსა!

რაა, მოვშორდე ჩემსა მამულსა, მოვაკლდე სწორთა და მეგობარსა,
ნუღა ვიხილავ ჩემთა მშობელთა და ჩემსა სატრფოს, ტკბილმოუბარსა;
საც დამიღამდეს, იქ გამითენდეს, იქ იყოს ჩემი მიწა სამშობლო,
მხოლოდ ვარსკვლავთა, თანამავალთა, ვამცნო გულისა მე საიდუმლო!

ნიკოლოზ ბარათაშვილი - ხმა იდუმალი

ვისი ხმა არის ეს საკვირველი?
რად აქვს გულს ესე ჩუმი ნაღველი?
რა ვსცან პირველად წუთისოფელი,
დავშთე ადგილი, სადაცა წრფელი

რბიოდა ნათლად დრო ყმაწვილობის
სწორთა, თანზრდილთა, მეგობართ შორის, —
მას აქეთ ხმა რამ თან სდევს ყოველთა
ჩემთა ზრახვათა და საწადელთა!

ცხადად თუ სიზმრად, მე იგი მარად
სულ ერთსა მიწვრთნის გულისა ჭირად:
“ეძიე, ყმაო, შენ მხვედრი შენი,
ვინძლო იპოვო შენი საშვენი!”

ტიციან ტაბიძე - ასე მგონია, თითქო ვხედავდე,

ასე მგონია, თითქო ვხედავდე,
რომ უზარმაზარ კოლხიდის ბაღებს
სამი წლის შემდეგ ქართველი ხალხი
აღფრთოვანებით შეაღებს კარებს.

გადაშლილია თვალმიუწვდენი,
უსაზღვრო სივრცის ციტრუსის ბაღი,
ზღვას გადულახავს თავის ზღუდენი
და ცასთან ერთად შეუკრავს თაღი.

ამდენი ნერგი რა ხალხმა დარგო,
ვინ შეარჩია ფერად ხეხილი.
ამ დიდ ხეებზე როგორ მოარგო,
ვაზი ულვაშებგადაგრეხილი?

ტიციან ტაბიძე - „ღვდელი და მალარია” კუბოში

გავა წლისთავი... ნოემბერი,
ბნელ ოლარებით,
ჩემში ატირებს მამაჩემის
შავ ანაფორას.
უკანასკნელი ლექსი ჩავდე
მე მონანებით,
როდესაც გულზე უცხო ღვდლები
ადგამდენ გორას.
მის საფლავშიაც ატირებდა
ძველი არია,
ძვირფასი მამა - გიჟი ღვდელი
და მალარია.

ტიციან ტაბიძე - ...და გარიბალდის წითელი ქუდი

სულ ბავშვი ვიყავ და პირტიტველი
მერცხალის გული მქონდა საგულეს,
როცა მიწვევდა ბრძოლა პირველი,
ბრძოლა, რომელიც მე არ მარგუნეს.
ცხრაას თვრამეტის ვიგონებ აპრილს
და თათრებიდან დაქცეულ ბათომს.
ვხედავ ქართველ ჯარს იარაღაყრილს
და ეს სირცხვილი დღესაც ძვალს ათბობს.
გვიდუღდა სული შურისძიების,
ამ ცა და ქვეყნის გადარევაში
ჩვენი წყურვილი იყო - ეგების
აგვეღო თათრის ერთი რევანში.

ნიკო გომელაური - ოპტიმისტური ლექსი

კვლავ ცივი დეკემბერია,
კვლავ გაიხადა ტყემ,
კვლავ ირგვლივ ნაცრისფერია,
მაგრამ... იმატა დღემ.

ისევ მაკივლებს შაკიკი,
ისევ წამერთვა ხმა,
ისევ არა მაქვს კაპიკი,
მაგრამ... არ მცვივა თმა.

თუმცა მებმევა ენა,
თუმცა მაკლია თვალს,
თუმცა არა მაქვს სმენა...
მაინც მოვწონვარ ქალს.

თამაზ ჭილაძე - როცა დადგება განკითხვის ჟამი...

როცა დადგება განკითხვის ჟამი
გაწყვეტილ გზების მეწამულ ბინდის
შემოიტანენ უფალთან ჯამით
ჩემს სულს და ცრემლებს
გულსა და სინდისს.

თუ მათქმევინა უფალმა სიტყვა
მე უფალს მხოლოდ მადლობას ვეტყვი
მადლობას რისთვის მიხდიო მკითხავს
გაკვირვებული დარჩება ღმერთი.

მადლობელი ვარ უფალო რადგან
არ მომაკელი ცეცხლი და კუპრი
ჩემით ვსწავლობდი ფრენას და ფართხალს
და არა მხოლოდ წყალობით უფლის.

ნიკა ნორიელი - ნასიზმარალი

ნიავი მედება სახეზე სუროსავით.
ისევ ვისაზრდოვებ ბედის ირონიით…
შენი სიფაქიზე სადღაც გამიქრა და
ვეღარ დავიბრუნე...
თუმცა გულისყურით
ვეძებდი ყველგან,
 ვატარებდი გზამკვლევს
კომპასებით...
მორთულ ქვაფენილებს ჩოქვით დავყვებოდი.
მინდოდა ამეხსნა ყველა სიზმარი და
სადმე დამენახე...
ნასიზმარალივით...

ნიკა ნორიელი - მომემარტე

ქუჩის სიბნელეს უსულობით სული ამოხდა
მე კი მივდივარ უხილავი ჟანგბადით სავსე...
ცაზე იმედად რკალისებრი მთვარე გამოჩნდა
ღამე ნაბიჯის მორიდებულ ხმაურით ვავსე...

ჩუმი გრძნობები რკინასავით ცეცხლში გამოდნა
მე იდუმალი სიყვარული სიტყვებით ვხატე...
შენი სურნელი, გუშინდელი, ბნელშიც გამომყვა
რომ მომემარტე ბედნიერი, როდესაც გნახე...

ახლა მომინდა უშენობის ლექსად გამოთქმა
გაგაუკვდავებ სამუდამოდ ჩემთან რომ დარჩე...
უსიყვარულოდ დედამიწა უკვე - გამოხმა
ღამე ნაბიჯის მორიდებულ ხმაურით ვავსე...

ნიკა ნორიელი - მოლანდება

თვალებს დავხუჭავ და სიბნელის პეიზაჟს ვხედავ
თითქოს ფერხულში ებმებიან გრძელი ხაზები...
ყველა სილუეტს გონებაში ტუსაღად ვკეტავ,
ყოველ საღამოს აჩრდილივით შენ მელანდები...

შენ ყველა სიტყვას იისფერი ფერი დაყვება
ვიცი,სული აქვს შთაბერილი წარმოთქმულ ბგერას...
მე უშენობით მოგზაურს კი, ფიქრი გამყვება...
ლექსებით შევძლებ ჩიტებივით ჰაერში ფრენას....

ახლა კი, როცა მარტოობა ისევ მამძიმებს
მინდა მოვუხმო გაურკვეველ სივრციდან მუზებს...
თორემ ულექსოდ დარჩენილი...ვამჩნევ სიმძიმეს
ვეღარ ვაჩერებ სიღრმეებში ჩაშვებულ ღუზებს...

ნიკა ნორიელი - მთის სატრფიალო

მითხარი ქალავ რა გქვია?!
ვეღარ გაშორებ მზერასა.
თუ უშენობა ბედია,
მაშინ რად გნახე ველადა.

რად ვაჭენებდი ფაშადსა,
იმ მინდორზედა სადაცა
ქარი გიშლიდა დალალსა,
რომ მიყვებოდი შარასა.

რად მაპარებდი თვალებსა,
შავსა და ნათელს - წყლიანსა.
რადა მჩუქნიდი ღიმილსა,
მთისა ქალისა - შვილისა.

ნიკა ნორიელი - მე და შენ ნავში

ათასი აზრი დამტრიალებს უაზროდ თავში.
მიზიდავს მთვარის ჩასვენება, საღამოს ზღვაში.
და ახალბედა ენძელები შენს ლამაზ თმაში.
ჩუმი ნიავი...მშვიდი დინება...მე და შენ ნავში.

ფრთხილი ნაბიჯით მივუყვები ტაძრისკენ  ბილიკს
და კვლავ ვიხსენებ იმ უნაზეს, მშვენიერ ღიმილს.
შენ რომ მაჩუქე, რომ მინელებს  ყოველგვარ ტკივილს.
ბედნიერების ორთქმავალი აგრძელებს კივილს.

მე დაგინახე...დამავიწყდა სიმთვრალე - წამში.
აჩეჩილიყო მუქი ფერის თმა, ველურ  ქარში.
და მოვიხიბლე იმ სინათლით, რომ გქონდა თვალში.
აღმოვაჩინე უცაბედად ღვთაება - ქალში.

ნიკა ნორიელი - იასამანი

რა ლამაზი ხარ იასამანო,
როგორ გიხდება ეგ ნაზი ფერი?!
მიეალერსე მშვიდად ნიავო...
მე გამაგიჟებს სურნელი შენი...

ედემის ბაღი გინდა ყვავილო,
არ გაისხვლება,არც ერთი ღერი.
ამ  ქვეყნად ყველა მცენარის ღმერთო
დროა აღმართო ამაყად ყელი...

ნიკა ნორიელი - იალქანები

ზღვაზე გამოჩნდნენ იალქანები,
ისევ უაზროდ ქრიან ქარები.
მე კი ტაძრისკენ მივექანები...
და სამრეკლოდან რეკენ ზარები.

ჩამოწყვეტილი ცხენის ნალები.
მის ქვეშ შევნიშნე სახლის კარები.
სურთ აიცილონ შურის თვალები.
ცაში უკრავენ მშვიდად ქნარები...

ვერ დავამონე ვნების ალები,
მძიმედ დადიან, როგორც ხარები.
ისევ დავიდე ცოდვის ვალები.
სულს გავუჩინე დიდი ბზარები.

ნიკა ნორიელი - ველური ცხენების ჯოგი

გავალექსღმერთებ ფურცელზე მუზას,
სიტყვას გავაქცევ,როგორც ველურ ცხენს.
აღარ ჩავუშვებ არასდროს ღუზას,
გავაასმაგებ სისხლში ქართულ გენს.
 
ჰაერში ფაფრის შრიალით მფრენი,
რომ გადალახავს კლდეებს,მთა-გორებს,
ვერ შეაშინებს კარიბჭის ბჭენი...
ქარის შრიალი ტკივილს აგონებს.
 
იხსენებს იყო, როცა დაჭრილი
და მოელოდა სხვებისგან შველას,
ვერ დაინახა ვერსად აჩრდილი.
ვინ შეუჩერებს მას სისხლის ხველას?!
 

ნიკა ნორიელი - ვედრება

ჩვენს ისტორიას არც დასაწყისი და არც ბოლო აქვს,
თითქოს გაგვიწყდა დაბადებით, უბრალო ფრთები.
მგონი გაგვიქრა ის ფიქრები ბავშვობას, რომ გავს
და ახლა დროის უსახური სიძუნწით ვტკბებით.

ყვითელ ფურცლებზე შემონახულ სიტყვებს ვიხურავთ
ქუდად, რომ ჩვენში გაუკვდავდეს დრო სიხარულის.
სადაც წინაპრებს მიწა-წყალი სისხლით მოურთავთ
და შეუნახავთ რელიგია პირველ მოწამის...

ვცხოვრობთ წარსულით...დღესაც ვცდილობთ თავისუფლება,
რომ მოვიპოვოთ ჩვენ ტანჯული ამირანივით,
და გზა მიზნისკენ მიმავალი თუ დამთავრდება,
მაშინ დავიწყებ არსებობას ფიროსმანივით.

ნიკა ნორიელი - გადასხვაფერებულად

გადასხვაფერებულად გული მიცემს თითქოს და
ღამით ისევ ჩნდებიან ჩემთან სერაფიმები.
უსიზმროდ დარჩენილი ზეცა რუხად გათენდა...
ქარმა შემომაყარა წართმეული ფიქრები.

მივუყვები ბილიკს და ვხვდები უკვე გახუნდა
ერთი ღერი თამბაქოთი გაჩენილი რითმები...
ვიცი ჩემი უსულობა უღმერთობის ბრალია და
თუკი უფალს დავიბრუნებ ბედნიერი ვიქნები....

გულში შავად დარჩენილი ბოღმა - გასიყვარულდა
შემეცვალა ხელწერა და წარმოთქმული სიტყვები...
მერე შენთან არსებობა სიკვდილამდე მომინდა და
სენტიმენტის იდუმალი დავანგრიე კარვები...

ნიკა ნორიელი - დღეს ულექსობას ბნელ ოთახში თამამად ვკარგავ

დღეს ულექსობას ბნელ ოთახში თამამად ვკარგავ,
ვამჩნევ სიჩუმის მელოდია სიტყვებს, რომ ბადებს...
და ემოციას მე ნაგროვებს, ფურცლებზე ვფლანგავ,
გულიდან ვფერთხავ მტვრიან დარდებს, დიდი ხნის ნადებს...

აუღელვებლად თეთრ აჩრდილებს სარკმელთან ვლანდავ,
თუმცა სიბნელე აშავთეთრებს მათ ნათელ ფერებს...
და გონებაში მე იდუმალ პეიზაჟს ვხატავ,
ჯიბიდან ტუჩზე ვაადგილებ თამბაქოს ღერებს...

ამ სამყაროდან, სადღაც სხვაგან, ხის ხიდებს ვაბამ,
ხშირად ვასვენებ მუშაობით გათიშულ ხელებს...
და ზოგჯერ ფსევდო ღირსებებსაც ამაყად ვლახავ,
უბრალოების სიყვარულით ვატარებ - წვერებს...

ნიკა ნორიელი - გულო

გული გამექცევა სხეულიდან,
ძებნას დაგიპირებს როცა...
ღმერთმა არ მომაკლო ლექსები და
ზეცას დავუპირე კოცნა...

მერე სიყმაწვილე ფურცლებს გავატანე,
ბედად ავირჩიე დარდი...
გულო! უფლისაკენ გამაქანე,
თორემ გამიხუნდა ლანდი...

გულო! გამითავდა ყველა სტრიქონი და
თითქოს ულექსობა მრჩება...
მაგრამ ქართველობა სისხლში არსებობს და
საფლავშიც არ მოკვდება...

ნიკა ნორიელი - ათასი წლის წინ

სექტემბრის წვიმამ დაგისველა ეგ წამწამები,
მე კიდევ ცრემლი ჩამოსდის თქო გავიფიქრებდი...
და მორიდებით იმ სისუსტეს გამოვხატავდი,
შენი სახელი, რომ დავარქვი ათასი წლის წინ...

ათასი წლის წინ... მაშინ იდგა მახსოვს - ზამთარი
მახსოვს გვათოვდა ერთმანეთით ტუჩებ გამთბარებს...
მიწა კი იყო ნათოვლარით კარგად გამძღარი,
ხელით ვითვლიდი დატოვებულს შენგან - ნაკვალევს...

ვეძებდი წვიმად გადაქცეულ - თოვლიან ღამით
ადგილს მე, სადაც უშენობა არ მიგემია...
ის ქოხი მინდა ავაშენო, რომ დამაქვს გულით,
თუ ვნახავ ადგილს, თუ არადა არ მიწერია...

ნიკა ნორიელი - წვიმდა მაშინ, როცა წვიმა არ იყო

აივნის ქვეშ უსიმღეროდ შემთვრალები მღერიან
დილამ ღამე გაუთენა ზნედაცემულ სიბნელეს...
როცა გულის სისხლძარღვები წამდაუწუმ კვდებიან...
მაინც ვიგრძნობ ნაოჭებში შემორჩენილ სიმხნევეს...

გახსოვს როგორ წვიმდა მაშინ,როცა წვიმა არ იყო?
თმებზე როცა გაფარებდი ლექსებიან ფურცლებს...
შენ კი, მშვიდად მიღიმოდი...დამცინოდი რატომღაც
და მე მორცხვი ბავშვისავით ვერ ვეძებდი სიტყვებს...

წვიმა ისევ მოდიოდა,თუმცა ვიცი არ წვიმდა
და წამწამებს როგორც სიმებს ვეხებოდი ხელით...
თითქოს ჩვენი პულსაცია ხშირდებოდა საგრძნობლად,
სათქმელი კი ითქმებოდა მხოლოდ მშვიდი მზერით...

ნიკა ნორიელი - დღეს უფრო მშვიდად ვატარებ დედამიწას

დღეს უფრო მშვიდად ვატარებ დედამიწას,
ბედის სტიქარი შემოვიცვი...
ვიცი შენს თიხით ნაძერწ ხელს,
ისევ მორიდებით გამომიწვდი...

დასიმფონიობენ ჩვენი მელოდიის
ნოტები სითბოთი დაწერილი...
გუშინ ერთმანეთი, რომ ვერ დავინახეთ
გულის კედელი მაქვს დასერილი...

თუკი საგიჟეში ისევ გამომკეტავთ,
გეტყვით - ცხოვრებაა საგიჟეთი...
მე და უსულობა სიტყვას შემოგბედავთ
-აქვე დაანგრიეთ - სამსახიობეთი...

ნიკა ნორიელი - დღეს

მე ვეძებ სიტყვას გამოგონილს სერაფიმების...
მე ვეძებ ქუჩას სამოთხემდე რომ მიმიყვანოს...
ანუ რომ შენთან, ანუ მალე მე რომ მოვიდე,
რომ დღეს სიმშვიდემ ვერ გაბედოს რომ მიმატოვოს...

თუკი დღეისთვის ვერ მოხდება ეს ყველაფერი,
არ მეჩქარება, მე ხვალამდე ვიცი დავიცდი...
უკვე მეოცედ შემოდგომის ვიხილე ფერი,
და კვლავ არ ვიცი დაზამთრებას რატომ განვიცდი...

რატომ განვიცდი მე სიცივის შემოპარებას,
შენ ხომ აქვე ხარ...შენი სითბო ჯიბეში მიდევს...
ანუ ახალი სტრიქონი მაქვს უკვე ფურცელზე,
და გული ასე გამალებით ამიტომ მიცემს...

ნიკა ნორიელი - სულს ანუ შენ

მე თითქოს მარტო ვხევ დღეს სულის მანტიებს,
თუმც ახლის შეკერვას ჯერ არ ვარ ჩვეული...
ხოდა გაგვიღიმეთ შიშვლად დარჩენილებს,
სულის გარდა ხომ შემოგვრჩა სხეული...

მიწას შევერევი, ოღონდ ისე არა -
თქვენ რომ გაიფიქრეთ ახლა დარდიანად...
ვიცი ეს სხეულიც წავა სამუდამოდ,
წავა აჩრდილებთან ქრიზანთემიანად...

მაგრამ ქრიზანთემის ძველად ნასახლარზე,
ისევ ამოიყრის კვირტებს მშვენიერი...
როგორც კეთილ კინოს ხშირად თან დაყვება
ჩქარი დასასრული, მაგრამ ბედნიერი...

ნიკა ნორიელი - ფოთოლცვენა

არ ვიცი როგორ გამოვსახო გზაჯვარედინი
და არც ის ვიცი გამოსახულს რომელ გზას გავყვე...
მომავლის ფიქრებს სამწუხაროდ არ ვარ ჩვეული
ამიტომ დღეის მელოდიას მომინდა ავყვე...

როგორც იტყოდნენ უწინდელად ხვალემ-ხვალისა
უნდა იკითხოს...და მე დღესაც არ ვეკითხები...
რადგან ბედსა ვარ მინდობილი...ნება უფლისა,
როგორც ისურვოს ჩემი თავი ისე ვიქნები...

არც იმას ვამბობ მეამბოხე სული არ მაქვს თქო,
ანუ არ მინდა მე ვინმესი ჩოხა დავხიო...
ამიტომ ასე დეფიზივით გაჩხერილი ვარ
და ვერ გავიგე სანუგეშოდ რა ავარჩიო...

მუხრან მაჭავარიანი - საქართველო და... უსვეტიცხოვლო?!

სვეტიცხოველი
ნუთუ მართლა არ იყო ერთდროს?!
„ - ჰე, ღმერთო, - ერთო!“ -
ნუთუ მართლა არ ჟღერდა ერთდროს?!
მემატიანეს ვენდოთ?!

საქართველო და, -
უსვეტიცხოვლო?!
საქართველო და, -
უალავერდო?!

საქართველოა,
რა საქართველო?! -
უსვეტიცხოვლო,
უგელათო,
უალავერდო?!

ვაჟა ფშაველა - არაგვს

დაწუხებულმა, არაგვო,
რო გნახე, გავიხარეო,
სრულიად გამოვიცვალე,
წელშიაც ავიხარეო.

რა ლამაზია, წყეულო,
შენთ ზვირთთა ლაღნი ჩქერანი,
გააფთრებულსა ტალღასა
კლდეს რო წაუვლენ თქერანი!

შენ თვალს გარიდებ მაშინა,
მთებისკე მწადის ცქერანი,
უნდომლად მამინდებიან
ბედკრულს ბედკრულნი მღერანი.

ნიკა ჩერქეზიშვილი - მზესუმზირები

ნინოს
ვინსენტ,
თუ გაფიქრებაც ცოდვაა,
მაშინ იგივე გაფიქრება მადლიც ყოფილა
და მიხარია,
რომ დღეს შემეცოდა კაცი,
რომელსაც ავადმყოფი შვილი ჰყავს
და მე მხოლოდ გავიფიქრე -
დავხმარებოდი.
შენ არ იცნობ ამ კაცს.
შენ არც იმ კაცს იცნობ,
მახვილგონიერ იდალგოს -
დონ კიხოტს რომ ჰგავს
და შუბლზე ქარის წისქვილები ადგას.

ნიკა ჩერქეზიშვილი - კაცი

შენ ჩემს იმედზე ნუ იქნები, ღმერთო, რომ შევალ
ტაძარში და იმ კაცისათვის ზღვაში რომ გადის
ვილოცებ, რადგან მეზღვაური - ის კაცი - მე ვარ
და ახლა მართლა არ მცალია - ვამოწმებ ბადეს -
სადმე არ იყოს გახეული, არ გასხლტეს თევზი,
ღმერთო, მშიერი დამრჩებიან შვილები, ცოლი,
მთელი ოჯახი დავიმშევით, ილოცე ჩემზე
შენ თვითონ, მე არ დავგვიანდე, წითლდება ზოლი
და მზე, აქ, ჩვენთან, როგორც არსად მწველია, დამწვავს,
შენ ჩემს იმედზე ნუ იქნები, უფალო, კაცის,
რომელიც წუხელ, შუაღამით (მხოლოდღა) დაწვა
დასაძინებლად და რომელსაც ფიქრები კაწრავს,

ნიკა ჩერქეზიშვილი - დღენაკლულთა

ფანჯრები დაგმანეთ,
კარები აჭედეთ - შიგნიდან,
მიადგით კარადა კუთხეს და მის უკან ჩასაფრდით,
როგორც იქცეოდით - ეპოქა მაჯებს რომ იღრღნიდა
მაშინ
და
შინ თუ შემოგეჭრნენ -
ჩაბარდით.
ასეა -
რელსებზე დგას დედამიწა და ირწევა,
სრესს ერთეულებს და სიცოცხლეს პირდება დანარჩენს -
სუყველას,
უკლებლივ,
ურყევ გარანტიას იძლევა -

ნიკა ჩერქეზიშვილი - მარა

შენი სახელია - მარა,
შენ ნამდვილი ხარ და მაშინ,
როცა ცას ღრუბელი ფარავს,
ანუ,
როცა ცივა ცაში,
ჩვენი სახლის კედლებს ათბობ.

შენი სახელია - მარა,
ჩემი ცოლი ხარ და როცა,
სულში მივარდება ქარი
და ჭუჭყით მევსება ხორცი,
არასოდეს მტოვებ მარტო.

შენი სახელია - მარა,
მზისკენ გაქცეული მკერდით
ათას საიდუმლოს მალავ
და შენს აღმოსავლურ კერტებს
რკალავს ჩრდილოეთის ქარი.

ბესიკ ხარანაული – მკვდრების სიმღერა

როცა ეს ყველაფერი არყოფნაში გადაინაცვლებს,
როცა გაყვავილდება ცხოვრება და ჩვენ აღარ ვიქნებით,
გახსოვდეთ, რომ ყველაფერი ნამდვილად იყო!

როცა სამართალი ხელთ მახვილს დაიჭერს,
როდესაც ახლები შურისგებით გაძღებიან
და სახრჩობელებიდან გვამებს ჩამოხსნიან,
საფლავებს გათხრიან, ლოდებს გადაყრიან,
ამოაშიშვლებენ, ამოატიტვლებენ
და მკვდრებს, როგორც ცოცხლებს, ისე გალახავენ,
რომ ხსენდეს ის დღე საუკუნეებში
ვით ”მკვდრების გალახვა”...
როცა ყველაფერზე, რაც იმ დღეს მოხდება,
ძეგლი აიგება თუ სახლი დაინგრევა,
წვიმა მოვა თუ მიწისძვრა იქნება,
ბატკანი გაჩნდება თუ ყრმა დაიბადება,
იტყვიან დანანებით თუ თავისმართლებით --
”ეს იყო მკვდრების გალახვის დღესაო”.

თემურ ჩხეტიანი - მსხმოიარენი

სახლის წინ მდგარმა ბებერმა მსხალმა ისევ დაისხა.
დაისხა და როგორ დაისხა! - ვეღარ გაუძლო -
ერთი დიდი, ლამის მთელი ხის ტოლი ტოტი,
ჩამოეხლიჩა.
ნაყოფი კი ჯერ მკვახე იყო,
არ იჭმებოდა -
მეზობელმა გამოკრიფა - ღორისთვის წავიღებო.

ცოტა ხნის მერე
თითქმის ასე მოუვიდა
ახალგაზრდა, ჭიშკართან მდგარ აყლარწულ ქლიავს:
მაგრად ესხა, მასაც ტოტი ჩამოელეწა.
ქლიავები შეთვალული კი იყო, მაგრამ
საჭმელად და სასიამოდ ცოტაოდენი გამოირჩა -
 ბევრი არ ვარგოდა...

მე კი როგორც მეწლეური ხე, წელს ისე ვარ -
მსუბუქად ვარ
და ალბათ ბევრიც გაიფიქრებს:
არაფერი არ ამძიმებსო.
ჰო, მსუბუქად ვარ -
იმ ხეების საფრთხე ალბათ არ მემუქრება -
წელს მე ლექსებიც ვეღარ მოვისხი.

თემურ ჩხეტიანი - მამას დაბადების დღე

სარკეში იყურები
და კიდევ ერთხელ რწმუნდები იმაში,
თუ როგორ ჰგავხარ მას -
სრულიად ჭაღარა
და სახედაღარული;
მომღიმარი
და თბილნაღვლიანი...

როგორ ჰგავხარ მას,
ვისგანაც ხარ,
ვისგანაც მოდიხარ !..

და უფრო გაუღიმე,
უფრო მოეფერე
მას - შენში დანახულს;
მიულოცე
და მადლობაც
თვითონ უთხარი.

თემურ ჩხეტიანი - გაცილება

დამემშვიდობნენ...
ზაფხულმა ხელი გადაჰხვია აგვისტოს და ერთად წავიდნენ.
დავრჩი და თვალი გავაყოლე, მერე შევბრუნდი,
სახლში შევბრუნდი და ღიმილი არ მშორდებოდა.

მერე სუფრა ავალაგე,
ავალაგე და ჭურჭელს ვრეცხავდი;
ვრეცხავდი ჭიქებს, დანა-ჩანგალს, თეფშებს ვრეცხავდი,
ვრეცხავდი და  ისევ ისე მეღიმებოდა...

თეთრ ნიჟარაში
ონკანიდან მომდინარე წყალი ზღვასავით
ხმაურობდა და ლოყაზე ცრემლი
ჩამომიგორდა მარგალიტივით.

თემურ ჩხეტიანი - კითხვა

როდესაც  ვხედავ, როგორ ჩუმად და უკვალოდ ქრებიან
ჩემი  ასაკის ადამიანები;

როდესაც ვხედავ, როგორ მიდის ცარიელ შარაზე ფეხარეული ლანდი
და მესმის,
 როგორ იკურთხება ის ღამეში ლამის ყველა მიმართულებით;

როცა ახალგაზრდა, ლამაზი ქალისგან მიყურებს სიმარტოვე
და მესმის მისგან ნათქვამი:
„ თითქოს ყოველღამ სიკვდილთან ვწვებიო“;

თემურ ჩხეტიანი - ყანა, ვენახი, ძროხა...

ყანა, ვენახი, ძროხა...
და კიდევ - ყავისა და თამბაქოს პლანტაციები
სადღაც, ამაზონის თუ ვირჯინიის მიდამოებში.

და უამრავი ხელი - ხელები,
ანუ ერთადერთი დიდი ხელის ნებით და სურვილთ.
და ეს ყველაფერი ჩემთვის,
ჩემი დილის საუზმისათვის.

ჩემთვის - ერთი უბადრუკი არსებისათვის,
რომელიც ჭამს პურსა და ყველს;
რომელიც სვამს არაყს და ყავას;
რომელიც ეწევა თუთუნს;
რომელიც დგას საკუთარი სახლის აივანზე,
 შეყურებს იანვრის მზეს და  ფიქრობს:
„ესაა ცხოვრება ?..

ფიქრობს და ასეთივე უკმაყოფილო  სახით დაეხეტება
ამაზონის თუ ვირჯინიის მიდამოებში.

თემურ ჩხეტიანი - მთქნარება

მთქნარება ძილის წინ,
მთქნარება ახლადგაღვიძებულზე.
და ყველაფერი, რაც კი არის - მთქნარებებს შორის.

როგორც სიზმარი დღისა და ღამისა
თავისი ცხადი სტრესებით და კატაკლიზმებით;
თავისი ღამის კოშმარებით და სიურეალიზმით...
მთქნარება გვიან საღამოს,
მთქნარება დილაადრიან.

ჰო,  ყველაფერი სიზმარია:
სიზმარი დღისა,
სიზმარი ღამისა -
ყვავილებიან მდელოზე გამავალი ბილიკით,
თუ მოციმციმე და მოფუსფუსე დარბაზებით;
ავტოსტრადებით თუ ტაიფუნებით;
მეტამორფოზებით
და კალეიდოსკოპური სისწრაფით ცვალებადი დღეებით...

პაოლო იაშვილი - "ასეთ განთიადს წარმოიდგენს ფიქრის სიმარდე"

ასეთ განთიადს წარმოიდგენს ფიქრის სიმარდე;
დილა ქვიშაზე გაიშალა გამთბარ წუთებად;
ხელის გულიდან სიო ძირს რომ გადმომივარდეს
დანესტილ მოლზე ხმაურივით დაფაცურდება!

საბავშო ნავებს ჰგავს იხვების მცურავი ფარა,
ხის წვრილი წვერო დაემსგავსა ანთებულ ასანთს,
სიგრილე ტყეში ბუდობს, იგი არ გამომთბარა
და ფრინველების ჟრიამულიც არ ისმის არსად.

მაგრამ უეცრად შემოისმა მათი ჟრარუნი
ტყეში, ბალახში, ეს ხმაური სიომ დაბადა,
იგი მდინარის სარკეზეა გადაღვარული
და მცურავ იხვებს უშხაპუნებს ხმები საფანტად.

გალაკტიონ ტაბიძე - მწუხარება შენზე

მე გარს მეხვევა მუდამ, იგივე
შენ მიერ ნაზად ნაქსოვი რიდე.
ხალხს მოვშორდები, მაგრამ ღამეებს
სად დავემალო, სად წავუვიდე?
ღვინით თასები ისევ ივსება,
ისევ მევსება დარდით თვალები.
შორით მომესმის ყრუ ტაშისცემა,
მაგრამ იქ ვისმეს შევებრალები?
მე ვიხდი ნიღაბს! მომგვარეთ რაში!
შენთან! ნუგეშთან! ო, ჩქარა, ჩქარა!
მე მომდევს განთქმულ სახელის ტაში,
დიდება, ცრემლი, ღელვა, მუქარა.

ტერენტი გრანელი - ეჭვიანობა ვნებაზე

დავტოვებ მიწას,
ცის კიდურზე ვიპოვი ბინას,
წვიმის წყალს დავლევ, ღრუბელს შევჭამ,
მაგრამ რა ვუყო?!
მე შენს გამო სამყარო მინდა..
გაჩუქებ ქვეყნის მთა-ველებს, ბაღებს,
ყველა ფრინველის ენას ვისწავლი,
ყველა ზღვას მკლავით გავცურავ ნაპირს
და მაინც მოვალ,
კარს შემოვაღებ...
არა აქვს აზრი ასაკს და წონას
არც შავს, არც ქერას კაცი არ ინდობს,

მირზა გელოვანი - მასკარადი

მსუბუქი ბინდი, თითქოს ჩურჩული,
ფრთხილი ნაბიჯით მომყვა კარამდის.
ბაღიდან ლურჯი, როგორც ურჩხული,
მხრებს მიჩვენებდა მე მასკარადი.
კართან სისველეს და შრიალს შორის,
შეხვედრას ჩვენსას იცრიდა ბაღი,
მე - აქილევსის ნიღაბით შავით,
შენ - უთეთრესი ლედის ნიღაბით.
ო, ეს შეხვედრა სხივს უარილოს 
ვედრებასავით სულში შეიტანს.
თითქოს საარი, თითქოს ალილო,
დაგვღუღუნებდა მხრებთან ფლეიტა.

ბესიკ ხარანაული - სიტყვების უქონლობის გამო

ნუ დამირეკავ, დედი,
დედი, ნუ დამირეკავ!..
ჩემთვის ისე ძნელი არის თავის აწევა,
ტელეფონთან მისვლა,
შენი ხმის გაგონება...
ნუ დამირეკავ, დედი,
დედი, ნუ დამირეკავ!..

რას გვშველის ჩვენ ეს საუბრები,
ძველი ფურცლები...
შეგონებები, დაწერილი ლამაზი ხელით,
წარსულის მითი
და ოდესღაც ნათქვამი ფიცი...
ნუ დამირეკავ, დედი,
დედი, ნუ დამირეკავ!..

განა ჩიტს უკან უბრუნდება
თვისი სიმღერა?!
მე ავადა ვარ, სისულელით, ჩემი ზნისაგან,
რადგან, ყოველთვის, როგორც ოქრო, მეზოგებოდა
ჩემი თავი - ჩემივ თავისთვის...
ნუ დამირეკავ, დედი,
დედი, ნუ დამირეკავ!..

გიორგი საჯაია - დეპრესია

ქარი უმოწყალოდ ნამქერს ალახინებს,
თებერვლის მიღმა რომ ზამთრის ქალაქია.
ღამის პროცესია მისდევს ბალდახინებს,
დღეთა კუბოები მწკრივში ალაგია.

მზერა უმიზეზო, სუნთქვა ქაოტური,
პულსი ვეღარ ითვლის გული რასაც ფეთქვას...
ისე ეტანება სისხლი აორტიდან
ყელში არტერიებს, ლამის დამიხეთქოს.

არ ვიცი რომელი რიცხვია რომელ თვის,
წლებთან ალალბედზე ვაგორებ კამათლებს.
დროა თვითმკვლელობის! და როგორც ყოველთვის,
სიცოცხლეს უსუსურ მიზეზით ვამართლებ.

მირზა გელოვანი - მე მხოლოდ მახსოვს

მე მხოლოდ მახსოვს, რომ გასაშრობად
ცას ეწვა ნისლი უკაბადონო.
მე არ მქონია ქვეყნად ბავშვობა, 
თქვენ უსირცხვილოდ სტყუით, ბატონო,
შეხედეთ ჩემს გულს ათასგზის ნაგმობს,
ქარმა, ღამემ და სიცივემ აცრა.
თქვენ რაღაც სუფთა ყვავილზე ამბობთ
ჩემი უსიტყვო ცრემლების ნაცვლად.
მე მხოლოდ მახსოვს, ქარი ულხინოდ
მიაქანებდა ბედს უპატრონოს,
თქვენ უსირცხვილოდ, ო, უსირცხვილოდ
ჰო, უსირცხვილოდ სტყუით, ბატონო.
ხომალდი ჩემი ტალღებს ქაფიანს
არც შველას სთხოვდა, არც სთხოვდა
შეხლას.
მე მაქვს უბავშვო ბიოგრაფია
და ერთადერთი ამით ვარ ქვეყნად.

გაბრიელ ჯაბუშანური - დაგკარგე

დაგკარგე.
გეძებ.
გიხმობ.
გიყივი.
ყელში ამოდის გული ნაკლული.
შენ ჩემთვის უღვთოდ მკაცრი იყავი
და მაინც გეძებ თავგადაკლული.
შენს ხატს რისხვის ხმა როგორ დამარხავს,
გული შენს ტრფობას ვით შეელევა?
მეუბებიან, ვითომ, აღარ ხრ, -
ჰაუ, რამხელა სისულელეა!..

ნიკო გომელაური - მე შენში მიყვარს ღმერთი !

მე შენში მიყვარს ღმერთი !
შენ , რა იპოვე ჩემში ?!
შენ - წმინდა სანთლის ღვენთი.
მე - გაფანტული ხრეში.

მე შენში მიყვარს ღმერთი !
შენში ის თავს გრძნობს კარგად.
ჩემში კი სველი დენთი
- აღარ ღირს დროის კარგვად.

მე შენში მიყვარს ღმერთი !
ტერფებთან გინთებ სანთლებს ...
და თუ ასეა - წვეთი ,
ნამუსი მაინც მმართებს ...

მირზა გელოვანი - თოვლი

თოვლი მოვიდა, ო, არა თეთრი,
სულ სხვანაირი თოვლი მოვიდა.
მგონია, მოხვალ, შენ მოხვალ ერთი
და თოვლის სპეტაკ კუბოს მომიტან.

დამმარხე თოვლში, დამმარხე ქარში,
თორემ მომბეზრდა მიწა ბოროტი.
იჩქარე, ვიდრე თოვლივით წავშლი
შენზე ფიქრებს და შენზე მოლოდინს.

წახვედი როდის, ბრუნდები როდის -
დამწვარი თოვლის მსუბუქი ბოლი,
ჩემკენ, ო, ჩქარა, გზაც აქეთ მოდის -
თოვლი, თოვლი, თოვლი.

მირზა გელოვანი - ნუ მწერ

ნუ მწერ, რომ ბაღში აყვავდა ნუში,
რომ მთაწმინდაზე ცა დაწვა თითქოს,
რომ საქართველო ამ გაზაფხულში,
როგორც ყოველთვის წააგავს ხვითოს,

რომ ორთაჭალამ ჩაიცვა თეთრი,
რომ შენც ჩაიცვი კაბა ყვავილის,
რომ მტკვარი ოხრავს, როგორც ყოველთვის,
როცა მეტეხის ახლოს ჩაივლის.

...წუხელ ვებრძოდი ცეცხლს და ურაგანს,
და საშინელი ბრძოლების ნისლში
მე მომეჩვენა, სადღაც ჩვენს უკან
აელვებული იდგა თბილისი.

გიორგი ზანგური - "სადმე მიპოვე შენს ოთახში"

სადმე მიპოვე შენს ოთახში
ჩუმად,ალერსით.
იქნებ კედელზე გაელვებად
გადავიარე.
იქნებ მთვარე ვარ
ვარსკვლავებში ამონალესი,
იქნებ ფანჯრიდან შემომძვრალი
სუსტი ნიავი.
კარგად მოძებნე ჩემი თავი
ყველა საგანში,
იქნებ სარკეში დამინახო,
იქნებ თაროზე

არჩილ სულაკაური - "უკვე მოგეცი"

უკვე მოგეცი,
რაც მქონდა,
რაც მაქვს
და რაც ოდესმე მექნება-ისიც...
მე ვარ შენს სულზე გაკრული ჯვარცმა,
შენს ლურჯ სიზმრებში დანთქმული ნისლი...
ახლა შენ იცი,
თუ როგორ მტანჯავს
ამგვარი ყოფის გარდუვალობა,
რომ შენს ტაძარში დილამდე დარჩა
ჩემი სუნთქვა და ჩემი გალობა...
ახლა შენ იცი,
თუ როგორ ვფიქრობ,
როგორ ვოცნებობ,
ვცხოვრობ და ვკვდები...
ღამეულ სივრცეს ან როგორ ვიპყრობ
შენს თეთრ სხულზე დალეწილ ფრთებით...

ოთარ ჭილაძე - "წვიმს. მოწყენილი და სველი კვამლი"

წვიმს. მოწყენილი და სველი კვამლი,
ცას ეტმასნება და სადღაც ერთვის.
ეს შემოდგომის დღეებიც წავლენ, 
ხსოვნას შერჩება ათასში ერთი.

აი გაივლის სულ ცოტა ხანი,
მეც მოგონებად ვიქცევი შენთვის.
წვიმს. მოწყენილი და სველი კვამლი,
ცას ეტმასნება და სადღაც ერთვის.

გიორგი შალამბერიძე - სახლი მინდოდა მქონოდა

სახლი მინდოდა მქონოდა, უბრალო, ხის და ისლის.
სასთუმლად ნუშის ბაღნარი, საბნად თიბათვის ნისლი,
ბაღი მინდოდა მქონოდა თვალუწვდენელი ჩრდილით,
გადავრეკავდი მინდვრებზე შავ-თეთრა კრავებს დილით.

ავაშენებდი სალოცავს, გადადუღებულს კირში,
გამოვისხლავდი გაზაფხულს, ვაზებს ჩავყრიდი მწკრივში,
გავახურებდი კოცონზე ჩემი ცხენისთვის ნალებს,
მისი ქროლვით და ჭენებით გადავუსწრებდი ქარებს.

გავაშენებდი ვენახებს, ცამდე ავწევდი ზვარებს
და ავაგებდი სამრეკლოს, ვაგუგუნებდი ზარებს.
მერე მოვარდნილ ნიაღვრით დავაბრუნებდი წისქვილს
და ჩემი პურის თონეში ფიჩხებს ჩავყრიდი მზის სხივს.

ტერენტი გრანელი - მკვდარი სურვილები

დარჩა სიხარულის მხოლოდ მოგონება 
და ჩემი დღეები ქრიან პეპლებივით. 
ლურჯი საღამოა, მოდის დაღონება 
და გრძნობის კოცონზე ჩუმად ვიფერფლები. 

რა მწარეა ასე დროის გაგრძელება, 
ეს თეთრი ცრემლები და გლოვა ჩემია. 
რა ვქნა, მე ცხოვრება ისევ მეძნელება 
და წითელ ყვავილებს ტყვია მირჩევნია. 

სამარისკენ მივალ მკვდარი სურვილებით, 
ო, ჩემი საშველი ალბათ არ იქნება. 
თვალები ქრებიან, მე ნელა ვილევი 
და ჩემი იღბალი იწვევს დაფიქრებას. 

გრიგოლ რობაქიძე - გველის პერანგი

ტანს გეტმასნება სველი ალერდი.
ჭვირვალი კაბა გიმხელს თეძოებს.
და აზიდული მაღალი მკერდით
მიეფინები მწვანე ეზოებს.
დაქნილი ფრჩხილით ტაროებს კორტნი
და ტაროც ხვდება ძუძუს რძიანი.
გაკოცებს ხავო სიმინდის ყლორტის -
და ატევრილი სხეულმზიანი
როგორც ავაზა
შენ ტანმხურვალი
დაეძებ კუროს -
რომ დაგიურვოს...